Κυριακή 22 Μαΐου 2011

ΨΥΛΛΟΣ! ΕΝΑΣ ΕΝΟΧΛΗΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΚΕΠΤΗΣ

ΨΥΛΛΟΣ! ΕΝΑΣ ΕΝΟΧΛΗΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΚΕΠΤΗΣ



ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΨΥΛΛΟΣ
Ο ψύλλος είναι ένα εξωπαράσιτο το οποίο τρέφεται από το αίμα των ξενιστών που παρασιτεί. Ξενιστές είναι ο άνθρωπος, οι γάτες και οι σκύλοι και τα πτηνά. Το  είδος του ψύλλου που συναντούμε πιο συχνά είναι  ο ctenocephalitis felis και σπανίως ο ctenocephalitis  canis. Στον άνθρωπο παρασιτεί ο pulex irritans και ο pulex simulans. Στα πτηνά συνήθως παρασιτεί ο ctenocephalitis gallinacea.
ΠΩΣ ΤΟΝ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΤΕ
Οι ψύλλοι είναι πολύ μικρά καφέ πεπλατυσμένα παράσιτα. Είναι ορατά με γυμνό μάτι και συνήθως τα βλέπετε να τρέχουν πολύ γρήγορα στην επιφάνεια του δέρματος του ζώου. Δεν μπορούν να πετάξουν αλλά πραγματοποιούν  άλματα με τα οποία μεταφέρονται από ζώο σε ζώο. Τα είδη των ψύλλων είναι πάρα πολλά αλλά στα ζώα μας κυρίως βρίσκουμε τον ο ctenocephalitis felis. Στα πτηνά συνήθως παρασιτεί ο ctenocephalitis gallinacea.
Ο ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ
Προκειμένου να αντιμετωπίσουμε το παράσιτο θα πρέπει να γνωρίζουμε το βιολογικό κύκλο του.
Το ενήλικο παράσιτο τρέφεται από το αίμα του οργανισμού στον οποίο παρασιτεί. Υπάρχουν ενήλικα που μπορούν να ζήσουν ολόκληρη τη ζωή τους πάνω σε ένα ζώο.
Από τη στιγμή που θα πάρει τη τροφή το θηλυκό ενήλικο παράσιτο θα αρχίσει να γεννά μετά από χρονικό διάστημα 3-4 ημερών. Η ποσότητα των αυγών που γεννά ο ψύλλος είναι πάρα πολύ μεγάλη. Συγκεκριμένα μπορεί να γεννά  μέχρι 50 αυγά την ημέρα και μέχρι 2000 αυγά σε ολόκληρη τη ζωή του
Αυγού στάδιο
Το θηλυκό παράσιτο γεννά τα αυγά του πάνω στο ξενιστή, συνήθως τη νύχτα κατά τη διάρκεια του  ύπνου. Τα αυγά των ψύλλων δεν είναι κολλημένα πάνω στο ζώο, έτσι  γρήγορα πέφτουν στο χώρο του σπιτιού και κυρίως στο σημείο που κοιμάται και ξεκουράζεται το ζώο σας.
Η εκκόλαψη των αυγών πραγματοποιείται  σε 2-10 ημέρες και έχουμε τη προνύμφη πρώτου σταδίου.
Στάδιο προνύμφης
Μετά το στάδιο της εκκόλαψης  οι προνύμφες προσελκύονται σε σκοτεινά μέρη (ρωγμές στο πάτωμα, ανάμεσα στις ξύλινες πλάκες του πατώματος, σε χαλιά ή πίσω από τα έπιπλα) και τρέφονται με τα απεκκρίματα τους, τα οποία περιέχουν ποσότητα πεμφθέντος αίματος του ξενιστή. Ακολουθεί η μετάλλαξη σε δευτέρου και τρίτου σταδίου προνύμφες. Η διάρκεια του σταδίου αυτού είναι 5-11 ημέρες εφόσον υπάρχει αρκετό φαγητό και ιδανικές συνθήκες περιβάλλοντος. Στη συνέχεια η 3ου σταδίου προνύμφη δημιουργεί ένα κάλυμμα στο οποίο μεταλλάσσεται σε νύμφη.
Στάδιο νύμφης
Στο στάδιο της νύμφης παραμένουν για χρονικό διάστημα 8-9 ημερών. Κατά το διάστημα αυτό συνεχίζουν να εξελίσσονται και προχωρούν προς την ενηλικίωση.

Στάδιο ενήλικου
Το αν και πότε θα ολοκληρωθεί η ενηλικίωση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την παρουσία του ξενιστή.  Η  αύξηση της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος και η παρουσία του διοξειδίου του άνθρακα μέσα στο κουκούλι  είναι σημαντικοί παράγοντες που καθορίζουν την ολοκλήρωση της διαδικασίας κατά την οποία τα ενήλικα μεταναστεύουν πάνω στο ξενιστή και ξεκινούν το βιολογικό τους κύκλο πάλι από την αρχή.  Το γεγονός αυτό δικαιολογεί την προσβολή ενός ζώου από ψύλλους σε χώρους που παλαιότερα ήταν μολυσμένοι.
Η διάρκεια του βιολογικού κύκλου του παράσιτου είναι 2   6 εβδομάδες.
 Παρόλο που οι ψύλλοι μπορεί να αποτελούν πρόβλημα όλο το χρόνο, ο πληθυσμός των ψύλλων τυπικά εξαπλώνεται γύρω στις 5- 6 εβδομάδες μετά την άνοδο της θερμοκρασίας.
Από τα παραπάνω πρέπει να γίνει κατανοητό το γεγονός ότι το ότι δεν βλέπουμε ενήλικους ψύλλους πάνω στο ζώο μας δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και στο χώρο. Όπως προαναφέραμε τα αυγά και οι προνύμφες βρίσκονται στο χώρο διαμονής του κατοικίδιου όπου και συνεχίζουν το βιολογικό τους κύκλο.
ΤΙ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΕΝΑΣ ΨΥΛΛΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΑΠΑΡΑΧΘΕΙ
Aπαραίτητοι παράγοντες για την ανάπτυξη και την αναπαραγωγή των ψύλλων είναι οι κατάλληλες συνθήκες περιβάλλοντος όπως η υψηλή θερμοκρασία και η υγρασία. Η μέση θερμοκρασία είναι 18-30 οC και η υγρασία 70-80%. Έτσι ενώ υπάρχει παρασιτικό φορτίο στο χώρο ο πληθυσμός των ψύλλων αυξάνεται 6 εβδομάδες μετά την αύξηση της θερμοκρασίας.
Ο ξενιστής είναι η κύρια πηγή τροφής των ενήλικων ψύλλων. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι το ενήλικο παράσιτο μπορεί να ζήσει πάνω στο ξενιστή ακόμα και μέχρι 100 ημέρες.
ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΡΟΚΑΛΕΣΕΙ Ο ΨΥΛΛΟΣ ΣΤΟ ΖΩΟ
- Δερματικές αλλοιώσεις όπως είναι για παράδειγμα  το ερύθημα, οι βλατίδες και οι εφελκίδες. Οι παραπάνω αλλοιώσεις προκαλούνται από τον κνησμό.  Τα ζώα ξύνονται και δαγκώνονται λόγω του ερεθισμού που τους προκαλούν τα νύγματα των ψύλλων.  Η έκταση και η σοβαρότητα  των δερματικών αλλοιώσεων εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον αριθμό των ψύλλων που παρασιτούν σε ένα ζώο καθώς και την επιμόλυνση των αλλοιώσεων  από βακτήρια και μύκητες.
- Αλλεργική από ψύλλους δερματίτιδα. Το σάλιο των ψύλλων περιέχει κάποια συστατικά που μπορεί να προκαλέσει αλλεργική δερματίτιδα στα ζώα. Η αλλεργική τύπου αντίδραση μπορεί να είναι τύπου Ι (άμεση) ή τύπου ΙΙ (επιβραδυνόμενη) αλλεργική αντίδραση. Οι δερματικές αλλοιώσεις που προκαλούνται στο δέρμα των ζώων από το έντονο κνησμό μπορεί να είναι εκτεταμένες και έντονες ανάλογα με την ένταση του κνησμού.
- Γενικευμένες διαταραχές. Η έντονη παρασίτωση των ζώων από ψύλλους είναι πολύ πιθανό να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στα ζώα που μπορεί να τα οδηγήσει ακόμα και στο θάνατο. Έτσι όταν το παρασιτικό φορτίο είναι πολύ μεγάλο (οι ψύλλοι είναι πάρα πολλοί), προκαλείται αναιμία, πτώση του αιματοκρίτη, απίσχνανση και θάνατο του ζώου.
- Ασθένειες που μεταφέρονται από τους ψύλλους. Οι ψύλλοι είναι πιθανόν να μεταφέρουν άλλα παράσιτα. όπως το dipylidium caninum
Διαταραχές συμπεριφοράς. Ο έντονος κνησμός είναι δυνατό να ενοχλήσει σε τέτοιο βαθμό το ζώο με αποτέλεσμα να προκληθεί εκνευρισμός και επιθετικότητα.
ΠΩΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΥΜΕ ΤΟΝ ΨΥΛΛΟ
  ΑΠΟΠΑΡΑΣΙΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΖΩΟΥ.
Είναι απαραίτητο να φύγουν όλοι οι ψύλλοι από το ζώο. Στην αγορά υπάρχουν πάρα πολλά σκευάσματα που έχουν ως ένδειξη τη καταπολέμηση των ενήλικων παρασίτων. Πρέπει πριν χρησιμοποιήσετε ένα εξωπαρασιτοκτόνο να συμβουλευόμαστε τον κτηνίατρο μας. Η επιλογή του κατάλληλου σκευάσματος εξαρτάται από την ηλικία, το μέγεθος, το είδος του ζώου καθώς και από την παρουσία ή μη των δερματικών αλλοιώσεων.
Σε περίπτωση που στον ίδιο χώρο συμβιώνουν και άλλα ζώα είναι πάρα πολύ σημαντικό να προβείτε στον αποπαρασιτισμό τους ακόμα και αν δεν έχετε αντιληφθεί την ύπαρξη ενήλικων ψύλλων στο δέρμα τους.
  ΑΠΟΠΑΡΑΣΙΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ
Όπως προαναφέρθηκε μπορεί η μεγάλη πλειοψηφία των ενήλικων ψύλλων να παρασιτεί πάνω στο ζώο αλλά τα αυγά και οι προνύμφες βρίσκονται διασκορπισμένα στο χώρο του σπιτιού και κυρίως σε σημεία σκοτεινά (ρωγμές στο πάτωμα, χαλιά, σε  ξύλινα πατώματα) όπου γίνεται η εκκόλαψη των αυγών και εν συνεχεία η ενηλικίωση των προνυμφών. Συνεπώς η καταπολέμηση του παρασίτου για να ολοκληρωθεί πρέπει να γίνεται στο χώρο.
Πρέπει οπωσδήποτε να πλύνετε και να καθαρίσετε καλά τα χαλιά, τις μοκέτες, τα καλλύματα , τις κουβέρτες και γενικότερα τα υφάσματα που έρχεται σε επαφή με το ζώο. Επίσης αν έχετε ξύλινο πάτωμα καλό είναι να απολυμάνετε το χώρο. Μεγαλύτερη έμφαση πρέπει να δίνεται στην απολύμανση των χώρων που κοιμάται αλλά και που κινείται το ζώο σας.
Επίσης υπάρχουν στο εμπόριο σκευάσματα σε μορφή αμπούλας ή σε μορφή χαπιού που αναστέλλουν την αναπαραγωγική ικανότητα  των ενήλικων ψύλλων. Με αυτό τον τρόπο τα παράσιτα δεν πολλαπλασιάζονται και πεθαίνουν.   
ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ
 Επειδή το ποσοστό μόλυνσης ή επαναμόλυνσης ενός ζώου από τον ενήλικα ψύλλο είναι πολύ υψηλό προτείνουμε να λάβετε τα κατάλληλα προληπτικά μέτρα. έτσι ώστε να μην μολυνθεί το ζώο σας.
Στο εμπόριο κυκλοφορούν σκευάσματα σε διάφορες μορφές όπως είναι spot-on, spray, shampoo τα οποία είναι ικανά να προστατέψουν το ζώο σας από πιθανή μελλοντική μόλυνση. Πρέπει να συμβουλευτείτε τον κτηνίατρο σας πριν χρησιμοποιήσετε οποιοδήποτε προληπτικό μέτρο έναντι των παρασίτων.
ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗ Ι. ΚΑΛΛΙΟΠΗ
ΚΤΗΝΙΑΤΡΟΣ D.V.M  

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου